جراحی کشیدن دندان: مزایا، عوارض و مراقبت‌های بعد از آن
قطعاً همه ما دوست داریم دندان‌هایمان تا پایان عمر سالم باقی بمانند، اما گاهی شرایطی پیش می‌آید که دندانپزشک برای حفظ سلامت دهان، کشیدن دندان را توصیه می‌کند. شاید در نگاه اول این جمله کمی نگران کننده به نظر برسد، اما واقعیت این است که در برخی شرایط، کشیدن تنها راه حل ایمن و مؤثر برای درمان دندان آسیب دیده است. فرایند کشیدن دندان اغلب ساده است و بدون دردسر و مشکل خاصی انجام می‌شود. اما در بعضی موارد، فرایند خارج کردن دندان از لثه پیچیده‌تر است و کشیدن دندان نیاز به جراحی دارد. به عنوان مثال، زمانی که دندان نهفته باشد، خرد شده باشد یا ریشه‌های آن آسیب شدیدی دیده باشند، جراحی بهترین و ایمن‌ترین گزینه برای کشیدن دندان است. در این مقاله با جراحی کشیدن دندان، مراحل آن، مراقبت‌های بعد از عمل و سایر نکات مهمی که باید پیش از انجام این جراحی بدانید، آشنا خواهید شد.
جراحی کشیدن دندان چیست؟
جراحی کشیدن دندان، روشی تخصصی برای خارج کردن دندانی است که به صورت عادی و ساده قابل دسترسی یا کشیدن نیست. این نوع جراحی معمولاً زمانی انجام می‌شود که دندان در موقعیتی پیچیده قرار داشته باشد، مثلاً بخشی از آن زیر لثه یا درون استخوان فک پنهان شده باشد.
در این روش، دندانپزشک ابتدا برشی در لثه ایجاد می‌کند تا به دندان و ریشه آن دسترسی پیدا کند. سپس ممکن است لازم باشد دندان را به قطعات کوچکتر تقسیم کند تا بتواند آن را راحت‌تر خارج کند. این جراحی با استفاده از ابزارهای تخصصی و در شرایطی انجام می‌شود که کشیدن ساده دندان ممکن نباشد یا باعث آسیب به بافت‌های اطراف شود.
هدف از جراحی کشیدن دندان، برداشتن دندان آسیب دیده، شکسته یا نهفته به روشی ایمن است که کمترین آسیب را به ساختارهای اطراف وارد کند و بهبودی سریع‌تری را برای فرد فراهم کند.
جراحی کشیدن دندان در چه مواقعی لازم است؟
دندانپزشک معمولاً با بررسی دقیق دندان و تصاویر رادیوگرافی تشخیص می‌دهد که کشیدن دندان شما باید به صورت ساده انجام شود یا نیاز به جراحی دارد. با این حال، همیشه نمی‌توان همه جزئیات را از قبل پیش بینی کرد و گاهی در حین کار شرایطی پیش می‌آید که کشیدن ساده به یک جراحی تبدیل می‌شود. به عنوان مثال، اگر دندان هنگام خارج شدن بشکند یا خرد شود، لازم است در چند قطعه جداگانه از لثه بیرون آورده شود و ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد.
یکی دیگر از شایع‌ترین مواردی که باعث می‌شود فرد به جراحی نیاز پیدا کند، کشیدن دندان‌های نهفته است. دندان نهفته یعنی دندانی که به طور کامل از لثه بیرون نیامده یا به صورت کج و غیرعادی داخل لثه قرار گرفته است. همین موضوع باعث می‌شود که دندانپزشک برای دسترسی به آن‌ها، بخشی از استخوان یا بافت نرم اطراف را کنار بزند. جراحی کشیدن دندان، بهترین و ایمن‌ترین راه برای کشیدن دندان‌های نهفته است.
علاوه بر این، دندان‌هایی که شکستگی‌های عمیق دارند، نوک ریشه‌های باقیمانده یا دندان‌هایی با ریشه‌های بلند و خمیده هم معمولاً برای کشیدن به جراحی نیاز دارند تا به طور کامل و بدون هیچ آسیبی خارج شوند.
مقایسه کشیدن ساده دندان و کشیدن با جراحی
زمانی که دندان کاملاً از لثه بیرون آمده و به راحتی قابل مشاهده و دسترسی باشد، دندانپزشک می‌تواند با کمک ابزارهای مخصوص مثل فورسپس، دندان را به شکل ساده و بدون نیاز به جراحی خارج کند؛ این فرایند را «کشیدن ساده دندان» می‌نامند.
اما شرایط زمانی پیچیده‌تر می‌شود که دندان به طور کامل رشد نکرده یا در موقعیتی قرار دارد که دسترسی به آن دشوار است. در این مواقع، برای خارج کردن دندان لازم است بخشی از بافت لثه یا حتی استخوان اطراف برداشته شود تا دندان به صورت ایمن و کامل خارج شود. این روش را «کشیدن دندان با جراحی» می‌نامند که معمولاً نیاز به بخیه زدن محل جراحی دارد تا فرایند بهبودی به خوبی طی شود.
جراحی کشیدن دندان چگونه انجام می‌شود؟
اصلی‌ترین مراحل جراحی کشیدن دندان عبارتند از:
- بی‌حسی موضعی: ابتدا دندانپزشک با تزریق داروی بی‌حسی، ناحیه اطراف دندان و بافت لثه را کاملاً بی‌حس می‌کند تا هنگام جراحی دردی احساس نکنید.
- ایجاد برش در لثه: سپس برشی روی لثه ایجاد می‌کند تا به دندان و ریشه‌های آن دسترسی پیدا کند.
- شل کردن دندان: در این مرحله با استفاده از ابزارهای تخصصی، دندان به آرامی لق و آزاد می‌شود تا خارج کردن آن راحت‌تر باشد.
- خارج کردن دندان: دندانپزشک دندان را با دقت از داخل حفره فک بیرون می‌آورد. در برخی موارد، اگر دندان بزرگ یا چند ریشه‌ای باشد، ممکن است ابتدا آن را به قطعات کوچکتر تقسیم کرده و سپس خارج کند.
- تمیز و ضدعفونی کردن حفره: پس از برداشتن دندان، محل جراحی کاملاً تمیز و ضدعفونی می‌شود تا از باقیماندن بقایای عفونت یا بافت آسیب دیده جلوگیری شود.
- قرار دادن پیوند استخوان (در صورت نیاز): گاهی دندانپزشک برای حفظ حجم استخوان فک، مواد پیوند استخوان را در محل دندان خارج شده قرار می‌دهد.
- بخیه زدن: در نهایت، محل جراحی بخیه زده می‌شود تا لثه به خوبی ترمیم شود و روند بهبودی سریع‌تر انجام شود.
پس پایان جراحی، دندانپزشک توصیه‌های لازم برای مراقبت‌های بعد از عمل را ارائه می‌دهد و در صورت لزوم داروهای مسکن یا آنتی‌بیوتیک را تجویز می‌کند تا روند بهبودی با کمترین درد و ناراحتی طی شود.
آیا جراحی کشیدن دندان درد دارد؟
یکی از سوالات رایجی که بیماران قبل از انجام جراحی دندان می‌پرسند این است که آیا این جراحی دردناک است؟ پاسخ خوشحال کننده این است که با پیشرفت روش‌ها و تکنولوژی‌های نوین در دندانپزشکی، انجام جراحی دندان دیگر با درد شدید همراه نیست.
دندانپزشکان از داروهای بی‌حسی موضعی قوی استفاده می‌کنند که به طور مؤثر موضع مورد نظر را بی‌حس کرده و مانع احساس درد در طول کشیدن دندان، عصب کشی یا جراحی می‌شوند. در نتیجه، بیمار در حین انجام فرایند درمان، درد قابل توجهی را تجربه نخواهد کرد.
حتی در برخی موارد خاص مانند جراحی‌های پیچیده یا زمانی که بیمار اضطراب شدید یا ترس از دندانپزشکی دارد، ممکن است پزشک تصمیم بگیرد بیمار را تحت بیهوشی عمومی قرار دهد. این کار به ویژه برای کودکان یا افرادی که تحمل درد یا استرس درمان‌های دندانپزشکی را ندارند، انجام می‌شود تا فرایند جراحی با آرامش و بدون نگرانی طی شود.
مزایا جراحی کشیدن دندان
جراحی کشیدن دندان مزایای قابل توجهی برای سلامت دهان و دندان شما دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- حذف باکتری‌های مضر: مهم‌ترین مزیت این کار از بین بردن باکتری‌ها و عفونت‌هایی است که می‌توانند به دندان‌ها و بافت لثه آسیب برسانند. باقیماندن دندان پوسیده در دهان باعث گسترش عفونت و درگیر شدن دندان‌های سالم می‌شود.
- پیشگیری از مشکلات جدی‌تر: اگر دندان آسیب دیده درمان نشود، ممکن است مشکلات دیگری به صورت زنجیره‌ای به وجود بیاید؛ از پوسیدگی دندان‌های مجاور گرفته تا تحلیل استخوان و ایجاد بوی بد دهان. کشیدن دندان بهترین راه برای پیشگیری از این عوارض است.
- تسکین سریع درد: یکی دیگر از فواید مهم جراحی کشیدن دندان، کاهش سریع درد و ناراحتی است. به خصوص اگر دندان شما عفونت شدید یا شکستگی داشته باشد، پس از خارج شدن دندان، درد به میزان قابل توجهی کمتر می‌شود.
- حفظ سلامت کلی دهان: برداشتن دندان ناسالم شانس بیشتری برای داشتن لثه‌ها و دندان‌های سالم و یک لبخند زیبا به شما می‌دهد.
عوارض جراحی کشیدن دندان
همانند هر عمل جراحی دیگری، جراحی کشیدن دندان هم ممکن است با برخی عوارض همراه باشد. اگرچه بسیاری از این مشکلات نادر هستند، اما آگاهی از آن‌ها می‌تواند به شما کمک کند بیشتر مراقب سلامت دهان و دندان خود باشید. برخی از این عوارض احتمالی عبارتند از:
- عفونت
- خونریزی
- تورم
- حفره خشک دندان
- تاخیر در بهبودی
- سوراخ شدن سینوس
- آسیب عصبی که می‌تواند باعث بی‌حسی یا گزگز موقت در لب، چانه یا زبان شود.
خوشبختانه اغلب این عوارض با رعایت توصیه‌های دندانپزشک به تدریج برطرف می‌شوند. دندانپزشک دستورالعمل‌های دقیق مراقبت پس از جراحی را ارائه می‌دهد تا بتوانید دوره نقاهت را به خوبی پشت سر بگذارید.
مدت زمان بهبودی بعد از جراحی کشیدن دندان چقدر است؟
مدت زمان بهبودی برای هر فرد به میزان دشواری جراحی و شرایط سلامتی او بستگی دارد. با این حال، بیشتر افراد طی چند روز اول بعد از جراحی احساس می‌کنند حالشان رو به بهبود است و می‌توانند تا حدودی به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند. در بیشتر موارد، طی ۴۸ تا ۷۲ ساعت پس از جراحی، بخش زیادی از ناراحتی و تورم کاهش پیدا می‌کند.
اما نباید فراموش کنید که بهبود کامل استخوان فک زمان بیشتری نیاز دارد و ممکن است چندین هفته طول بکشد تا جای خالی دندان به طور کامل ترمیم شود. اگر تصمیم دارید دندان کشیده شده را با ایمپلنت جایگزین کنید، معمولاً باید چند ماه صبر کنید تا استخوان به اندازه کافی التیام یابد و فک آماده کاشت ایمپلنت شود.
مراقبت‌های بعد از جراحی کشیدن دندان
چه دندان شما به طور ساده کشیده شده باشد و چه با جراحی، رعایت توصیه‌های مراقبتی دندانپزشک اهمیت زیادی دارد. این کار هم به بهبود سریع‌تر کمک می‌کند و هم از بروز عفونت یا سایر مشکلات جلوگیری خواهد کرد. پس برای داشتن دوره نقاهت راحت‌تر به نکات زیر توجه کنید:
- تا حدود 1 ساعت پس از عمل، تکه گاز استریل قرار داده شده روی محل جراحی را با فشار ملایم نگه دارید تا خونریزی کنترل شود.
- تا دو ساعت پس از کشیدن دندان از خوردن، آشامیدن و صحبت کردن غیرضروری پرهیز کنید.
- بعد از توقف خونریزی، مایعات خنک یا آب ولرم بنوشید تا دهان شما پاکیزه و مرطوب بماند.
- روز اول را با رژیم غذایی نرم و مایعات آغاز کنید تا فشاری به محل زخم وارد نشود.
- تا ۱۲ ساعت بعد از جراحی از مسواک زدن دندان‌ها و شستشوی شدید دهان خودداری کنید.
- هنگام مسواک زدن مراقب باشید به ناحیه جراحی نزدیک نشوید. در عوض، می‌توانید به آرامی دهان خود را با محلول آب نمک (¼ قاشق چای‌خوری نمک در یک لیوان آب ولرم) یا دهان‌شویه‌های ملایم شستشو دهید.
- تا زمان قطع کامل خونریزی از نی استفاده نکنید، سیگار نکشید و از خارج کردن آب دهان با فشار خودداری نمایید.
- اگر داروی مسکن یا آنتی‌بیوتیک برایتان تجویز شده است، طبق دستور پزشک مصرف کنید.
- در صورتی که خونریزی ادامه دار یا درد شدید داشتید، حتماً با دندانپزشک خود تماس بگیرید.
- در چند روز اول، دهان ممکن است طعم و بوی ناخوشایند داشته باشد که طبیعی است و نشانه عفونت نیست.
- برای برداشتن بخیه‌ها معمولاً یک هفته تا ۱۰ روز بعد باید به مطب دندانپزشک مراجعه کنید.
رعایت این دستورالعمل‌ها به شما کمک می‌کند که هرچه سریع‌تر سلامت دهان و دندان خود را بازیابید و از عوارض احتمالی پیشگیری کنید.
بعد از جراحی کشیدن دندان چه غذاهایی بخورم؟
در روزهای اول پس از جراحی، رژیم غذایی شما نقش مهمی در روند بهبودی دارد. بهتر است تا زمانی که لثه شما ترمیم نشده از خوردن غذاهای سفت، ترد یا بسیار داغ خودداری کنید تا فشار یا آسیب به محل جراحی وارد نشود.
برخی از گزینه‌های غذایی مناسب عبارتند از برنج نرم، پاستا یا ماکارونی، تخم مرغ آب‌پز یا نیمرو نرم، ماست و پوره سیب زمینی.
همچنین به هیچ وجه از نی برای نوشیدن استفاده نکنید، چون مکش نی می‌تواند لخته خون را از محل جراحی جدا کند و باعث ایجاد حفره خشک شود که دردناک و آزاردهنده است.
بعد از جراحی کشیدن دندان چه زمانی ورزش را شروع کنم؟
بهتر است بعد از کشیدن دندان حداقل ۴۸ ساعت از هرگونه فعالیت ورزشی یا تحرک شدید پرهیز کنید. ورزش کردن بلافاصله پس از جراحی می‌تواند فشار خون و ضربان قلب شما را بالا ببرد و این موضوع خطر خونریزی در محل جراحی را افزایش می‌دهد.
علاوه بر این، تحرک زیاد ممکن است مانع شکل‌گیری لخته خون روی زخم شود یا باعث جابجایی آن گردد؛ اتفاقی که روند بهبودی را کند کرده و حتی باعث درد و عفونت می‌شود.
پس از گذشت دو روز و با نظر دندانپزشک می‌توانید به تدریج فعالیت‌های معمول خود را از سر بگیرید.
روش‌های تسکین درد بعد از جراحی کشیدن دندان
کاملاً طبیعی است که پس از جراحی دندان کمی درد یا ناراحتی داشته باشید. خوشبختانه راهکارهای موثری وجود دارد که می‌تواند این درد را کنترل و قابل تحمل کند. برخی از آن‌ها عبارتند از:
- مصرف داروهای مسکن: دندانپزشک برای شما مسکن‌های مناسب تجویز می‌کند. این داروها را طبق دستور و در زمان‌های منظم مصرف کنید تا درد مدیریت شود. اگر نیاز بود می‌توانید از مسکن‌های بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده کنید (البته بهتر است قبل از مصرف با دندانپزشک مشورت کنید).
- کمپرس سرد: در ۲۴ ساعت اول بعد از جراحی، استفاده از کمپرس سرد روی گونه کمک زیادی به کاهش درد و تورم می‌کند. برای این کار یک کیسه یخ را داخل دستمال بپیچید و هر بار حدود ۲ تا ۳ دقیقه روی موضع مدنظر قرار دهید و سپس ۵ دقیقه استراحت دهید. این کار را به صورت متناوب تکرار کنید.
- حفظ بهداشت دهان: پس از گذشت ۲۴ ساعت، شستشوی ملایم دهان با آب نمک ولرم باعث کاهش التهاب و آرامش محل زخم می‌شود.
- بالا نگه داشتن سر: هنگام خوابیدن، دو بالش زیر سر بگذارید تا خونریزی و درد کمتر شود.
اگر با وجود این اقدامات، درد شما شدید یا طولانی شد یا علائم غیرعادی (مثل تب، تورم زیاد و خروج چرک) داشتید، حتماً با دندانپزشک تماس بگیرید.
هزینه جراحی کشیدن دندان
هزینه جراحی کشیدن دندان بسته به شرایط هر فرد می‌تواند متفاوت باشد و معمولاً تحت تأثیر عواملی مانند نوع دندان، میزان پیچیدگی جراحی، محل قرارگیری دندان و تخصص دندانپزشک قرار دارد. به عنوان مثال، کشیدن دندان عقل نهفته یا دندانی که ریشه‌های عمیق و خمیده دارد، معمولاً هزینه بیشتری نسبت به کشیدن یک دندان ساده خواهد داشت. همچنین اگر حین جراحی نیاز به پیوند استخوان یا استفاده از بیهوشی باشد، این موارد نیز در افزایش هزینه نقش دارند. به همین دلیل، برای اطلاع دقیق از هزینه، بهترین راه این است که ابتدا توسط دندانپزشک معاینه شوید تا با توجه به وضعیت دندان شما هزینه دقیق مشخص شود.
جمع‌بندی
جراحی کشیدن دندان شاید در نگاه اول کمی ترسناک به نظر برسد، اما اگر توسط یک دندانپزشک متخصص و باتجربه انجام شود، می‌تواند به شما کمک کند از درد و عفونت رهایی پیدا کنید و سلامت دهان و دندان خود را حفظ کنید. آگاهی از دلایل نیاز به جراحی، مراحل انجام آن، مراقبت‌های بعد از عمل و راهکارهای تسکین درد می‌تواند این فرایند را برای شما بسیار راحت‌تر کند. فراموش نکنید انتخاب یک مرکز درمانی معتبر و تیم حرفه‌ای نقش مهمی در تجربه بهتر شما از این درمان دارد.
اگر به دنبال یک مرکز تخصصی برای دریافت خدمات درمانی و زیبایی دندانپزشکی هستید، کلینیک آدنیس با بهره‌گیری از تجهیزات پیشرفته و کادری مجرب آماده است تا با بهترین روش‌ها در مسیر مراقبت از سلامت دهان و دندان همراه شما باشد. ما در کلینیک نوید تلاش می‌کنیم با ارائه باکیفیت‌ترین خدمات دندانپزشکی، فضایی آرام و دلنشین برای شما فراهم کنیم تا با خیالی آسوده مراحل درمان خود را طی کنید. برای دریافت مشاوره رایگان و اطلاع از هزینه‌ها با شماره 88558606 تماس بگیرید.